ते रम्य दिवस!भाग १०

कुणी आजारी असला की चालला दादा त्याला बघायला. वेळप्रसंगी तिथे सोबत म्हणून बसायची देखिल ह्याची तयारी. बर्‍याचशा सरकारी इस्पितळात दादाची ओळख निघतेच. कसे म्हणून काय विचारताय? अहो त्याचा एखाद्या व्यक्तिशी कोणत्याही निमित्ताने संबंध आला की दादा ती ओळख ठेवतोच;प्रसंगी वाढवतो. त्या व्यक्तिला आपल्या माहितीचा,ज्ञानाचा फायदा देतो. त्यामुळे ती माणसेही बांधली जातात आणि अशा ओळखीतून ओळखी वाढवत दादा लोकांची कामे बिनबोभाट करत असतो. माणसे जोडण्याची एक अद्भूत कला त्याच्या ठायी आहे. अपघात,मयत वगैरे प्रसंगी दादा हवाच. अपघातात मृत झालेल्या सग्यासोयर्‍यांची शवागारात जाऊन ओळख पटवणे असो अथवा पोस्टमॉर्टेम केल्यानंतर शवाचा ताबा घेणे असो, त्याच्या शिवाय एक पाऊलही टाकता येत नाही.

ओळखीत कुणाचे मयत झाल्यास दादाला पहिली खबर जाते आणि मगच नातेवाईकांना. दादा तातडीने तिथे पोचतो आणि सर्व भार आपल्या शिरावर घेतो. ह्या ठिकाणी धर्म,पंथ,जात-पात काही निषिध्द नाही. हिंदू,मुसलमान,ख्रिश्चन,बौध्द वगैरे कोणत्याही धर्माच्या मयताचे सगळे सोपस्कार ह्याला माहित असतात.त्याच्या देखरेखीखाली इतर लोक पटापट कामे करत असतात. अशा वेळी दादासारखी 'अनुभवी' माणसेच लागतात.

बर्‍याच हिंदू मित्रांच्या बरोबर तो पुढे नाशिकलाही जातो. पुढचे जे काही धार्मिक सोपस्कार करायचे असतात ते करणारे तिथले घाटावरचे ब्राह्मणही दादाला ओळखतात. मग यजमानाच्या(मयत व्यक्तीचे नातेवाईक) ऐपतीप्रमाणे क्रियाकर्म करण्यासाठी योग्य ब्राह्मणाची निवड करणे हेही दादाच ठरवतो.
बाळंतपणापासून ते व्यक्तिच्या अंत्य संस्कारापर्यंत प्रत्येक गोष्टींची अशी परिपूर्ण माहिती असणारा दादा हे काय रसायन आहे हे कळणे कठीण आहे. हे सगळे करूनही त्याची विनोदबुध्दी शाबूत आहे.

एकदा आमच्या कार्यालयात असताना त्याला मी विचारले, दादा तू सेवानिवृत्त झाल्यावर काय करणार?
दादाने मला हळूच डोळा घातला आणि म्हणाला, आता गंमत बघ.
बाजूलाच बसलेल्या आमच्या एका सहकार्‍याला त्याने मुद्दामच संभाषणात ओढले. हा आमचा सहकारी एकदम रंगाने काळा रप्प होता. त्यामुळे दादा त्याला 'डायमंड' म्हणत असे. तसेच दुसर्‍या कोणाचा नुसत्या कल्पनेतही आर्थिक फायदा होत असेल तरी त्याच्या पोटात दुखत असे.

दादा आणि डायमंडमधला हा संवाद वाचा...
तर काय आहे डायमंड, मी सेवानिवृत्त झाल्यावर काय करणार माहित आहे?
काय करणार आहेस?
मी एक ट्रॅव्हल सर्विस सुरु करणार आहे.
ट्रॅव्हल सर्विस?
खांदेकर ट्रॅव्हल सर्विस!
पण तुझे आडनाव तर पाटील आहे. मग खांदेकर कशाला? आणि जरा शुध्द बोल, खांडेकर असे!
अरे बाबा, खांदेकर म्हणजे खांदा देणारे अशा अर्थी!
मला नीट समजले नाही!
सांगतो. नीट समजावून सांगतो. बघ हल्ली लोकसंख्या वाढल्यामुळे लोक स्वतंत्र राहू लागले. घरात कुणाचे मयत झाल्यास स्मशानात पोचवायला चार माणसे मिळायला पण मारामार असते.मग अशा लोकांना मदत करण्यासाठी माझी योजना आहे!

खांदेकर ट्रॅव्हल्स सर्विस सादर करत आहे एक अभिनव योजना:(सद्या फक्त हिंदूंसाठी)

मुडदा तुमचा बाकी काम आमचा(हे केवळ यमक जुळवण्यासाठी बरं का)!

म्हणजे काय नीट समजाव मला!
तर बघ एकदा मुडदा हातात आला की त्याच्या जातीप्रमाणे आणि त्याच्या नातेवाईकांच्या ऐपतीप्रमाणे आमचे पॅकेज आहे.
१)सगळी क्रियाकर्म साग्रसंगीत करायची असतील १०,००० रुपये.
(ताटी बांधण्यापासून ते नाशिकला जाऊन रक्षा विसर्जनापर्यंतचा सगळा खर्च सामील)रडणारी माणसे आणि भजनी मंडळ ह्यांचा खर्च वेगळा

२)झटपट अंत्यसंस्कार: ५००० रु.(ताटी बांधण्यापासून ते विद्युतदाहिनीत नेण्यापर्यंत आणि रक्षा मुंबईच्या समुद्रात विसर्जित करण्यापर्यंत)

हे ऐकल्यावर डायमंड लगेच म्हणाला, आयला म्हणजे तू भरपूर पैसा मिळवणार आहेस! पण हे चांगले नाही. तू दु:खी लोकांकडून पैसे घेणार तुला पाप लागेल(लागलं पोटात दुखायला).
दादा म्हणाला, अरे बाबा अंत्यसंस्कार करण्याचे पण एक शास्त्र असते आणि सगळ्यांनाच ते माहित नसते. मी त्यांचे दु:ख हलके करण्यासाठीच तर ही योजना काढलेय. आता त्यांनी एकदा मुडदा माझ्या ताब्यात दिला की ते रडायला मोकळे. एकदम टेन्शन फ्री! काय? कळले की नाही. आणि हो हा देवही माझ्या बरोबर आहे. तो मंत्र-बिंत्र म्हणेल. त्यालाही मिळेल धंदा!
मी हे सगळे मजेत घेत होतो आणि तेव्हढ्यात डायमंडने पुढचा प्रश्न केला.... मी काय करू? मला पण त्यात पार्टनरशिप दे ना!
दादा म्हणाला, तुझ्यासाठी एकदम महत्वाचे काम आहे. तू पिंडाला शिवणारा कावळा हो! काय? आयडिया कशी आहे?
आणि आम्ही दोघेही खो-खो करून हसायला लागलो.

डायमंड खूप संतापला पण दादाचे तो काहीच वाकडे करू शकत नसल्यामुळे चडफडत बसला.