ही व्यक्ती पूर्णपणे काल्पनिक आहे. योगायोगाने कुणाशीही,कोणतेही साम्य असल्यास तो निव्वळ योगायोग समजावा.
नानु माझा लहानपणचा खास सवंगडी. अभ्यासात तसा यथातथाच होता. अंगाने बर्‍यापैकी जाडसर, उंच म्हणता येईल इतपत उंची, कुरळे केस आणि डोळ्यांना जाड भिंगांचा चश्मा हे त्याचे पहिल्या नजरेत भरणारे रूप होते. ह्या जाड्याचा आवाज मात्र त्याच्या रुपाला अजिबात शोभणार नाही इतका किरटा होता. त्या आवाजात तो बोलायला लागला की समोरचा आश्चर्याने आ वासून राहायचा. इतक्या जाड माणसाचा आवाज असा? की कुणी त्याच्यासाठी बोलतंय आणि हा आपला नुसते तोंड हलवतोय? अशा भावना त्या समोरच्या माणसाच्या चेहर्‍यावर दिसत असत. पण अर्थात विश्वास ठेवावाच लागे कारण कितीही विचित्र वाटले तरी ते खरेच होते. असो.
तर हा नानु खूप गमतीशीर प्राणी होता. तशी जाडी माणसं विनोदी असतातच हा माझा आजवरचा अनुभव आहे. कारण लहानपणी किशोर की तत्सम कोणत्याश्या एका मासिकात एक सदर यायचे. त्याचे नाव होते "हंसा आणि हंसवा!"
तर हा नानु त्या अनुस्वारांचा उच्चार करीत ते वाचायचा. त्याचे ते वाचणेही आम्हाला हसायला कारणीभूत व्हायचे. तसेच अजून एक सदर यायचे. त्याचे नाव होते "हंसा आणि लठ्ठ व्हा!" त्यामुळे माझा असाही एक समज झाला होता की सतत हसणारी व्यक्ती ही लठ्ठच असते आणि त्याचे चालते बोलते उदाहरण म्हणून सदैव नानु समोर असायचाच.
ह्या नानुचे इंग्लीश बाकी खास असायचे. त्याचे इंग्लीश ऐकून समस्त इंग्लीश शिकवणार्‍या शिक्षकांचा तो नेहमीच बकरा व्हायचा आणि आमच्यासारख्यांचे मस्त मनोरंजन व्हायचे. अर्थात नानुला ह्या गोष्टीचे अजिबात वैषम्य वाटत नसे. तो आपला फिदीफिदी हसत असायचा. शेवटी ते मास्तर/बाईलोक कंटाळायचे अणि त्याचा नाद सोडायचे. एकदा नानुने निबंधात एक वाक्य लिहीले...."आय स्टडी हार्डली देअरफोर आय गेट गुड मार्क्स!" नानुच्या त्या निबंधात शिक्षकांनी लाल पेनाने "हार्डली" भोवती मोठ्ठा गोळा काढला. त्यावर नानुने शिक्षकांशी हुज्जत घातली. माझे काय चुकले? असा संतप्त प्रश्न करतच तो भर वर्गात उभा राहिला. हार्डली म्हणजे क्वचित, कधी कधी, असा शब्दाचा अर्थ शिक्षक त्याला किती तरी वेळ समजावून सांगत होते तरी त्याचा आपला एकच धोशा होती की हार्डली म्हणजे व्हेरी हार्ड! शेवटी शिक्षकांनी त्याच्यासमोर डिक्शनरी ठेवली. आता नानुला मानणे भागच होते. तरीही खाजगीत नानु मला म्हणाला , च्यायला ह्या इंग्रजांच्या! कुठे काय वापरतील काहीही सांगू शकत नाही. ब्रेव्ह-ब्रेव्हली, हेवी-हेविली वगैरे रुपं बनवणारे हेच ना ते! मग हार्ड-हार्डली कुठे चुकते?"
नानु, जाऊ दे! तू मनावर नको घेऊस, तसेही इंग्लीशमध्ये सगळे काही अनियमितच असते. आपली नाही ती भाषा. शेवटी राज्यकर्ते होते म्हणून लादलेली भाषा आहे ती. तुला जसे पटेल तसे बोल तू.
हे बाकी बरोबर बोललास तू भटा! तिच्यायला, टीओ-टू, डीओ-डू असे म्हणायचे तर एसओ-सो, जीओ-गो, एनओ-नो असे का म्हणायचे? तेही गो च्या ऐवजी गू म्हटले तर कुठे बिघडते.
एकदम बरोबर! अरे ह्या इंग्लीश लोकांनी आपल्या इथल्या जागांची, लोकांची नावंही बदलली आहेत..मी.
तुला सांगतो भटा, अरे शीव म्हणजे वेस, आपल्या मुंबईची वेस रे! त्याचे ह्या साहेबाने काय केले तर सायन? आरे तिच्या! शीव कुठे आणि सायन कुठे? काय साम्य आहे काय दोघात? वांद्रेचे बॅन्ड्रा, भायखळाचे बायकुला...तुला सांगतो की मीही आता ठरवलंय इंग्लीशची अशीच वाट लावयची म्हणून मी असे इंग्लीश बोलणार आहे की साहेब ते इंग्लीश ऐकून थक्कच झाला पाहीजे, पण ह्या आपल्या शिक्षकांना स्वाभिमानच नाहीये. बसतात आपले साहेबाची लाल म्हणत. असेल! त्याची लाल असेलही. पण आपली भाषा काय कमी आहे काय?
इथे नानुचा चेहरा लालेलाल झालेला असतो.
चक्रवर्ती चे चक्रबोर्ती, मुखोपाध्यायचे मुखर्जी, चट्टोपाध्यायचे चॅटर्जी, ठाकूरचे टागोर....असे कसली कसली वाट लावली रे ह्या लोकांनी आपल्या देशी नावांची. आता मीही त्यांच्या नावांची वाट लावणार आहे.
म्हणजे कसं रे? जरा उदाहरण दे ना!
नानुला क्रिकेटचा भलताच नाद त्यामुळे मग त्यातलीच नावे त्याने लगेच पुढे केली. आता बघ हं. आपला गावस्कर आहे ना..त्याला ती लाल माकडॆ गवास्कर,गॅवास्कर,गवॅस्कर असे काहीही म्हणतात. विश्वनाथ हे नाव त्यांना उच्चारता येत नाही म्हणून नुसताच विशी असा उच्चार करतात. म्हणून मी आता त्यांची नावे सांगतो ती ऐक.....
मार्टीन क्रो...मार्तिकेचा कावळा
जॉन स्नो.....बर्फाळ जानू
जॉन एम्बुरी....शेंबड्या जानू
अशी कितीतरी नावं तो सटासट सांग गेला. सगळीच आता लक्षात नाही.
नानुचे बोली इंग्लीश खास त्याचे असेच होते. कम हियरच्या ऐवजी "इकडे कम." मग तो जो कुणी असेल तो "इकडे आला" की हा म्हणणार...कमला!
मग म्हणणार सीट! तो बसला की हा म्हणणार सीटला. कोणत्या तरी एका मराठी सिनेमात ’लक्षा’च्या तोंडी असले शब्द घातलेले मी ऐकलेत. ते पात्र बहुदा नानुवरूनच बेतलेले असणार.
नानुने मला एक कोडे घातले....
ए भटा, ह्याचे इंग्लीश भाषांतर कर बघू......एकेका बाकावर दोन-दोन मुले बसतील.
हॅ! सोप्पे आहे...टू बॉईज विल सिट ऑन इच बेन्च!
साफ चूक!ह्याचा अर्थ काय होतो माहीतेय?
काय?
दोन मुले प्रत्येक बाकावर बसतील. आता हे कसे शक्य आहे? :)
मी म्हटलं,आयला हो रे! मग? तूच सांग आता उत्तर!
मग नानुने एक मोठा दीर्घ श्वास घेतला आणि म्हणाला.....टू-टू बॉईज विल सिट ऑन इच-इच बेंच! ;)
कशी जिरवली! असे भाव डोळ्यात घेऊन नानू माझ्याकडे मिश्कीलपणाने पाहात होता.
अरे भटा मला सांग...एलओडीजीइ चा उच्चार सांग?
लॉज!
नाही.
नाही? मग?
लोडगे! हाहाहा.
मग डीओडीजीइ म्हणजे काय? दोडगे?
बरोब्बर! च्यायला भटा! तू पण लय हुशार आहेस बरं का!
मग चेला कुणाचा आहे?तुझाच ना?
ह्यावर नानु मोठ्या खुशीत येऊन पाठीत एक रट्टा घालतो.
मंडळी असे नानु तुमच्याही आसापास असतील तर सांगा त्यांचे किस्से!
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा